Naam:	Complex woningen en bedrijfsruimte AWV Raamgracht e.o. Amsterdam
Type:	bedrijfsruimten; ,woningbouwcomplexen;
Opdrachtgever:	Algemene Woningbouwvereniging, Amsterdam
Uitgevoerd:	ja
Bestaand:	ja
Architecten:	Bosch, Th.J.J. (Van Eyck & Bosch), 1975;
Bijdragen:	onbekend -uitvoering-,
Adres:	Nieuwe Moddermolensteeg, Amsterdam; Zandstraat, Amsterdam; Raamgracht, Amsterdam;
Archiefgegevens:	NAi/BOSC 84, 85, f86-n87, n400

Bijzonderheden:

Dat iedere straathoek er anders uitziet, beschouwden Theo Bosch en Aldo van Eyck als een van de bijzondere kwaliteiten van de oude stad. Ook de vernieuwingsprojecten voor de Nieuwmarktbuurt zijn allemaal verschillend, niet in de laatste plaats omdat de architectuur van Bosch een ontwikkeling doormaakte. Gaandeweg werd de altijd al kleurrijke buurt een bonte verzameling van oude en nieuwe bouwwerken. Voor de aanheling van een bouwblok naast de Zuiderkerk koos Bosch voor robuuste baksteenarchitectuur. Wellicht verleidde het gevelbeeld van de door Hendrick de Keyser ontworpen kerk de architect ertoe, een nagenoeg symmetrische gevel toe te passen.
Met ronde topgevels en erkers wordt parcellering geaccentueerd, tot tevredenheid van Bosch die hier hoeken wilde vermijden. Een solide gevelbeeld 'maar met al te felle kleurstellingen', constateerden de eerste bewoners en tekenden protest aan. Maar als meest urgente te herhuisvesten personen waren zij vooral verbolgen over het feit dat het allemaal zo lang duurde. Zoals bij de meeste projecten waarvoor in 1975 het ontwerp werd gemaakt, verstreken ook aan de Zandstraat enkele jaren tussen ontwerp en uitvoering. De langdurige vertraging in het bouwrijp maken van het terrein leidde tot fikse kostenverhoging. Om huren van gemiddeld 280 gulden per maand te kunnen garanderen moesten extra subsidies worden verleend. De woningen worden ontsloten aan de binnenzijde van het bouwblok dat de vorm heeft van een parallellogram. Dat binnenterrein is vanaf vier plaatsen bereikbaar: via de arcade langs bedrijfsruimten en via beide kopse zijden van het blok. De scheve vorm van het bouwblok bleek bepalend voor de indeling van de plattegronden van de etagewoningen en maisonnettes. De onregelmatige vorm van de kamers werd door de eerste bewoners als positief ervaren. De bovenwoningen met de (in het zicht gelaten) cilindrische betonnen schaaldaken zijn voorzien van fraaie hoge ruimtes met verdiepinghoge puien, al is het jammer dat aan de voorkant van de woning door een scheidingswand de boogvorm wordt gehalveerd.

  Literatuur