Naam: Benzinestation Purfina Rijksweg A 44 Sassenheim
Type: benzinestations;
Opdrachtgever: Purfina
Uitgevoerd: ja
Bestaand: nee
Architecten: Ravesteyn, S. van, 1946;
Bijdragen: onbekend -uitvoering-,
Adres: Rijksweg A 44, Sassenheim;
Archiefgegevens: NAi/RAVE 106
Bijzonderheden:

De NV Petroleum Maatschappij Sinfina verzocht op 2 april 1948 het college van burgemeester en wethouders van Sassenheim om een bouwvergunning voor 'het bouwen van een service-station'. Het college gaf ruim twee jaar later, op 19 juni 1950, een bouwvergunning af. Toestemming van het ministerie van Verkeer en Waterstaat volgde, onder voorwaarden, op 1 juli 1950. De locatie van het benzinestation werd strikt bepaald tussen kilometer 24.500 en kilometer 24.600. Met uitzondering van de kleur lichtblauw mochten in geen geval installaties met gekleurd licht worden aangebracht. Sinfina 'moet er zorg voor dragen, dat aan het station verbonden wordt een publieke telefoon, waarvan ook gedurende sluitingstijd van het station door publiek gebruik kan worden gemaakt en een Rode Kruis-hulppost, zodra het Nederlandsche Roode Kruis deze ter plaatse wenselijk acht'. De publieke telefoon moest 's nachts van verlichting zijn voorzien. En verder: 'in het station moet kunnen worden beschikt over een ruimte van 3,20 x 2,20 meter voor het tijdelijk neerleggen van eventuele slachtoffers van ongevallen'. Kleine 'weinig tijd vorderende herstelwerkzaamheden aan de motorrijtuigen' waren toegestaan. In dit verband viel te denken aan 'verkoop en aanbrengen van bougies, gloeilampen en het richten van koplamplantaarns: het repareren van onklaar geraakte auto- en motorbanden en het wisselen van wielen: het reinigen en nastellen van carburators en brandstofpompen.' Ook moest aan hen, die benzine of olie bij het laadstation betrokken, op verzoek gratis lucht en water ter beschikking worden gesteld.Van Ravesteyn anticipeerde blijkbaar op deze voorschriften, want zijn oudst bekende ontwerp is al op 26 januari 1946 gedateerd en nadien niet meer gewijzigd. Het benzinestation werd in 1951 in gebruik genomen.Het benzinestation stond - gesitueerd aan de Rijksweg A 44 voorheen Rijksweg 4 - ten zuidwesten van de grens tussen de voormalige Haarlemmermeer en het 'oude' land. Komend uit het noorden, na het viaduct over de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder te zijn gepasseerd, lag het benzinestation in een flauwe bocht naar rechts. Na een rit door het vlakke polderland sprong het object ondanks zijn bescheiden formaat meteen in het oog vanwege de enigszins verhoogde ligging en de witte uitmonstering. De oorspronkelijke kleurstelling blijkt uit de vergunningverening. Het buitenpleisterwerk diende cremekleurig gesausd, de houten deuren grijs geschilderd, de stalen ramen en kolommen onder de luifel in gebroken wit uitgevoerd, de hoekstijlen en bovenrand blauw geverfd en de emblemen op het dak in wit en rood.De plattegrond van het benzinestation vertoonde de vorm van een stijgbeugel en besloeg slechts 43 m². Het rechthoekige gedeelte van de plattegrond bevatte de loge met de ingang en een achtergelegen portaaltje met toilet. Rechts van de loge was de 'brancard-ruimte'. Binnen, tegen de westzijde van de loge stond een bank. Het magazijn met vatenstelling nam het grootste deel van de halfronde achterzijde in en was zowel vanuit de loge als vanaf de achterzijde toegankelijk. De telefoonruimte en een urinoir hadden de deuren aan de achterzijde. Om het gebouwtje liep een tegelpad. Onder de loge was voor de verwarming een olietank van 2.000 liter ingegraven. Aan de zuidzijde lagen drie afzonderlijk gefundeerde tanks met een inhoud van 6.000 liter.In tegenstelling tot de gesloten halfronde achterpartij was de transparante, rechthoekige loge van het bezinestation primair op de weg georienteerd. De pomphouder beschikte over een goed uitzicht op het aankomende verkeer en op de brandstof-innemende voertuigen. De hoge glasgevel zorgde voor optimaal binnentredend. De vensters in de achtergevel hielden qua vorm het midden tussen een cirkel en een ovaal en hadden de voor Van Ravesteyn typerende, doordacht gedetailleerde waterafvoer. De dakrand welde sierlijk over het rondende muurveld en de schoorsteen bezat een opvallende, licht golvende beeindiging.Het station was oorspronkelijk aan de voorzijde voorzien van een betonnen luifel. De luifel bood beschutting aan het pompentrottoir met twee brandstofpompen en tussengelegen afgiftepunten voor water en lucht. Twee dubbele met beton volgestorte ijzeren buizen ondersteunden de luifel. Deze gekoppelde buizen werden op halve hoogte door een aangelaste 5/4 'gasbuis' met elkaar verbonden.In 1960 kwam een ondergrondse uitbreiding tot stand met plaatsing van een tank voor dieselolie en een voor superbenzine. Omstreeks 1973 wijzigde de merknaam van Purfina in Fina en werden de opschriften 'telefoon', 'magazijn' en 'urinoir' tegen de zij- en achtergevel door 14 cm hoge blauwe draadletters vervangen. De luifel uit 1974 stond in lomp en zwaar contrast tot de originele. Met name aan de zijkanten veroorzaakte deze luifel een blinderend effect op de loge. De oospronkelijke luifel was voorzien van indirecte verlichting door plaatsing van TL-lampen in de hollingen van de luifel.In 1978 bedreigden nieuwbouwplannen het gehele benzinestation in zijn voortbestaan. Een nieuwe locatie was al bepaald ten westen van het bestaande gebouwtje. Na ingebruikneming van de nieuwbouw zou het bouwwerk van Van Ravesteyn worden gesloopt. De aanvraag voor een bouwvergunning werd geweigerd omdat de nieuwbouw was geprojecteerd op gronden die volgens het Uitbreidingsplan Sassenheim (1960) waren aangeduid met de bestemming 'openbaar groen'. Ontheffing van de voorschriften was niet mogelijk vanwege de grote afmetingen van de nieuwbouw; er werd uitsluitend ontheffing verleend voor kleine gebouwtjes. De raad van de gemeente Sassenheim verklaarde het door Fina Nederland BV ingestelde beroep ongegrond en het gebouw van Van Ravesteyn bleef gespaard. In 1982 volgde uitbreiding met pompinstallaties voor opslag en aflevering van vloeibare motorbrandstoffen (20.000 liter voor LPG). In 1991 kwam bijplaatsing van een tank met een inhoud van 6.000 liter voor loodvrije benzine tot stand.Het oudste aan een snelweg gelegen benzinestation van Van Ravesteyn werd in november 1996 in het Jaar van het Industrieel Erfgoed met de grond gelijk gemaakt.

  Literatuur

Illustraties:

Literatuur wordt geladen ...