Naam:	Academisch Ziekenhuis Leiden
Type:	ziekenhuizen;
Opdrachtgever:	Rijksuniversiteit LeidenDepartement van Financien (afdeling Rijksgebouwen) (vanaf 1922-1923)Ministerie van Binnenlandse ZakenDepartement van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen (vanaf 1918 tot 1922)
Uitgevoerd:	ja
Bestaand:	nee
Architecten:	Vrijman, J.A.W., 1914; Hoekstra, H., 1923; Groot, J.M. de, 1914; Westerhout, G.; Engberts, H.L.;
Adres:	, Leiden;
Archiefgegevens:	NA/tekeningenarchief Rijksgebouwendienst en rechtsvoorgangers 1824-1924, inv. 85

Bijzonderheden:

Het oude Academische Ziekenhuis aan de Steenstraat van architect Camp, voldeed aan het begin van de twintigste eeuw geenszins meer aan de medische eisen. De wet, waarbij de financiering voor een nieuw ziekenhuiscomplex achter het station in het zogenaamde Boerhaavekwartier beschikbaar werd gesteld, dateerde van 15 mei 1914. De bouw van het nieuwe ziekenhuis vond in de eerste oorlogsjaren plaats, maar werd herhaaldelijk uitgesteld. In 1923 werd de Cit� M�dicale in het leven geroepen, een plan van rijksbouwmeester J.A. Vrijman: de medische faculteit en de losse gebouwen van het Academische Ziekenhuis Leiden moesten ��n geheel vormen. Het eerste gebouw werd pas in 1923 in gebruik genomen, terwijl de rest van het complex in de jaren twintig voltooid werd na het vertrek van Vrijman. Het fysiologisch laboratorium werd pas eind jaren 1950 gebouwd. Behalve Vrijman zelf, werkten assistenten, adjuncten en districtsbouwkundigen van de Rijksgebouwendienst mee. Zo bouwden J.M. de Groot als districtsbouwkundige van 1914 tot 1921 mee aan het ziekenhuis, H. Hoekstra en Gart Westerhout en J.M. de Groot aan het nog steeds bestaande administratiegebouw. Voor de structuur van het ziekenhuis werd geopteerd voor het paviljoensysteem bestaande uit tien vrijstaande gebouwen voor de verschillende afdelingen, gesitueerd op een uitgestrekt en groen terrein. Er kwam al snel kritiek, onder meer op het ontbreken van fantasie, idealisme en kleinschaligheid in de architectuur. Ook vond men de gebouwen te hoog en bleek de afstand tussen de verschillende gebouwen - inherent aan het paviljoensysteem - tegen te vallen. Het meest opvallende gebouw is het monumentale poort- en administratiegebouw dat evenwijdig ligt aan de Rijnsburgerweg. De doorrit onder dit hoofdgebouw, geflankeerd door gotische baldakijnen, is overwelfd. Met uitzondering van het administratiegebouw, werden de verschillende paviljoens vanaf 1980 afgebroken en vervangen door een nieuw ziekenhuis waarbij alle afdelingen in ��n groot gebouw zijn ondergebracht. Alleen de medische laboratoria in het aanpalende Boerhaavekwartier herinneren nog enigszins aan de oorspronkelijk opzet van het complex.

  Literatuur